Lokatorskie prawo do lokalu to kolejny relikt PRL – coś pośredniego pomiędzy prawem własnościowym a najmem. Oto jego najważniejsze cechy.
Po pierwsze, jest niezbywalne. Czyli nie można go kupić, sprzedać, podarować, obciążyć hipoteką. Czyli – jeśli ktoś chce Wam je sprzedać, uciekajcie jak najdalej. Takie działanie jest nielegalne.
Po drugie, od najmu różni ją to, że spółdzielnia nie może rozwiązać umowy, ot tak sobie. Do wygaśnięcia prawa, potrzebne są wyjątkowo ciężkie naruszenia prawa lub zasad współżycia społecznego np. dewastowanie nieruchomości, duże (6 miesięcy) zaległości czynszowe.
Po trzecie, rodzina dziedziczy tylko sam wkład mieszkaniowy, ale bliscy (żona, dzieci) mogą wstąpić w prawa zmarłego, muszą w ciągu roku złożyć wniosek do spółdzielni mieszkaniowej.
Po czwarte, mieszkanie takie można wykupić. I tu zaczynają się kombinacje. Potencjalny nabywca daje pieniądze na wykup (w formie pożyczki itp.), a następnie kupuje wykupione już mieszkanie. Tylko tak można rozwiązać problem nabycia mieszkania, do którego przysługuje takie prawo.