Wiele osób, wysyłając dzieci na studia do innego miasta, staje przed dylematem – czy płacić za stancję (wynajęte mieszkanie), czy raczej kupić.
Postaram się ułatwić im zadanie, wykonując stosowne obliczenia.
Przyjąłem następujące założenia. Studentów jest dwóch, rozpoczynają studia rok po roku. Przyjeżdżają do miasta, w którym najtańsze, sensownie położone używane kawalerki nadające się do zamieszkania kosztują 120.000 zł. Czynsz (z opłatami ponoszonymi zazwyczaj przez właściciela) wynosi 180 zł. Gdyby mieszkanie takie wynająć na wolnym rynku trzeba za nie zapłacić 800 zł. Nie planowałem wzrostu cen mieszkań, ani jego spadku. Rodzice dysponują ceną mieszkania lub przynajmniej wkładem własnym i zdolnością kredytową.
Wariant I. Rodzice mają gotówkę i za nią kupują kawalerkę.
W pierwszym wariancie przeciwstawiamy koszty stancji, łącznej sumie czynszu i odsetek bankowych. Wychodzi to tak.
Wynajem – 800 zł.
Zakup – 500 zł (czynsz 180 zł + odsetki 3,25% – 320 zł).
Przez 6 lat zyskamy: 300 zł x 72 miesiące = 21.600 zł.
Ktoś, kto dysponuje gotówką, o ile nie jest w stanie wyciągnąć z niej co najmniej 6,5%, lepiej zrobi kupując kawalerkę niż ją wynajmując. Co potem? Mieszkanie zostanie dla jednego ze studentów, lub będzie wynajęte za 800 zł.
Wariant II. Rodzice mają tylko 20.000 zł. Resztę finansują kredytem bankowym.
Wynajem – 800 zł.
Zakup – 680 zł (czynsz 180 zł + 450 zł rata kredytu + 50 zł odsetki od wkładu własnego).
Znowu zakup wychodzi lepiej. Żeby wygrała stancja, wkład własny musiałby być oprocentowany na 10%).
Mamy jedno dziecko. Co wtedy?
Jeśli ktoś ma tylko jednego studenta może podnająć miejsce w kawalerce. Odzyska w ten sposób 400 zł. Wynik (dla gorszego finansowo zakupu na kredyt) przedstawiać się będzie tak:
Wynajem – 400 zł.
Zakup – 280 zł (czynsz 180 zł + odsetki od wkładu 50 zł + rata 450 zł – uzyskane 400 zł).
A gdyby dzieci postanowiły studiować w Warszawie?
Wiadoma rzecz – stolica. Najdroższe nieruchomości. A w tej Warszawie dzielnica Sielce, niedaleko Łazienek. Kawalerka o cenie wywoławczej 170 tys. (8,5 tys./ m2). Czynsz 210 zł. Trzeba mieć wkładu własnego ok. 30 tys. zł. Wynająć ją, to płacić co miesiąc 1200 zł. Policzmy.
Wynajem – 1200 zł.
Zakup – 920 zł (czynsz 210 zł + odsetki od wkładu 80 zł + rata 630 zł).
Ponownie wygrywa zakup. Dlaczego tak się dzieje? W ostatnich kilku latach ceny nieruchomości spadały (w moim mieście w sumie o 10-15%). Ceny najmu znacznie wolniej.